Urlop nad morzem

Trasy turystyczne z Kwidzyna

11 czerwiec 2012r.

Z Kwidzyna można odbyć dłuższe spacery do położonej na wsch. od miasta, malowniczej doliny rzeczki Liwy, znanej stadniny koni w Miłosnej (ok. 4 km dojście ul. Grudziądzką) oraz do Korzeniewa nad Wisłą (4 km), gdzie znajduje się port rzeczny, obsługujący w okresie międzywojennym znaczne obszary Dolnego Powiśla. Pociąg zmierzając do Gardei ostatniej miejscowości na terenie woj. gdańskiego, biegnie wzdłuż lasów porastających wysoczyzną i przez pewien czas wzdłuż doliny Wisły. 75 km st. Gardeja. Obok osada Gardeja 1200 mieszk., gosp., p-ta, położona na Pojezierzu Iławskim, przy prastarym szlaku kołowym. Gardeja jest starą osadą grodową, wymienioną w XIII w., usytuowaną między dwoma jeziorami, które osuszono w 1930 roku. W 2 poł. XIII w. miał tu istnieć klasztor cysterski. W 1334 r. otrzymuje Gardeja prawo miejskie chełmińskie i wkrótce buduje fortyfikacje oraz kościół. W 1440 r. przystępuje do Związku Pruskiego. Po wojnie 13-letniej przechodzi we władanie krzyżackie jako cząstka biskupstwa pomezańskiego i po sekularyzacji włączona zostaje w granice Prus Książęcych. Ok. poł. XVI w. osiadają tu na jakiś czas bracia czescy. Większość mieszkańców przechodzi wówczas na iluteranizm. Ogół ludności w miasteczku to Polacy, którzy już w XVI w. posiadają własne szkoły. Podstawą bytu mieszkańców było rzemiosło, handel i rolnictwo. Wielkie pożary niszczą miasteczko parokrotnie w ciągu wieków, lecz mimo tego rozrasta się ono i rozszerza poza granice wytyczone w średniowieczu. Plebiscyt w 1920 r. pozostawia Gardeję po stronie niemieckiej, ale mieszkający w niej Polacy trwają wiernie przy swej narodowości. Wyzwolenie następuje pod koniec stycznia 1945 r., ale na skutek działań wojennych miasteczko obrócone zostało w gruzy. Obecnie jest to osada o charakterze wiejskim, podstawowym zajęciem ludności jest uprawa roli. Jedynym zabytkiem jest kościół parafialny z 1731 r., jego gotycka wieża pochodzi ze średniowiecza. Po opuszczeniu Gardei pociąg mija granicę woj. gdańskiego i podąża przez Grudziądz, Chełmżę do Torunia. TRASA III. Malbork _ Waplewo Wlk. (19 km) — Dzierzgoń (28 km) Z Malborka w kierunku pd.-wsch. pociąg wyrusza linią na Małdyty. Przez cały czas od Malborka do leżącego przy granicy województwa Dzierzgonia pociąg biegnie pagórkowatą, przeważnie bezleśną krainą, niewielkie połacie lasów występują tylko w okolicy Waplewa Wielkiego. 19 km Waplewo Wlk. Wieś i duże Państw. Gospodarstwo Rolne, sklep, p-ta. Okolica Waplewa zamieszkana była już w pierwszych wiekach n.e., o czym świadczyły zniszczone niestety w XIX w. kręgi kamienne, podobne do zachowanych w Odrach i Wę-siorach na Kaszubszczyźnie. W średniowieczu aż do poł. XV w. majątek Waplewo jest w rękach pruskiej, oddanej Krzyżakom rodziny Wapil. Później właściciele majątku często zmieniają się. W XVIII w. dobra obejmują Sierakowscy. Rodzina ta położyła wielkie zasługi w utrzymaniu polskości na Dolnym Powiślu. Gościem ich był w 1867 r. Józef Ignacy Kraszewski. Ostatni właściciele majątku Helena i Stanisław Sierakowscy zamordowani zostali przez hitlerowców. We wsi pałac z XVII w., który podczas przebudowy w 1800 r. uzyskał formy klasycystyczne. W 1888 r. przebudowana ' została fasada od strony parku. We wnętrzu znajduje się ozdobny kominek z 1600 r. (z warsztatu elbląskiego) oraz interesujące rzeźby buddyjskie. Cenne zabytki plastyki przechowywane są w stojącej obok parku kaplicy z 1873 r., m. in. mieści się tam cenna gotycka Madonna, być może dzieło mistrza Pawła z Gdańska, a nadto liczne rzeźby i malowidła, głównie z okresu baroku. Przed wejściem na dziedziniec ustawiona jest charakterystyczna kolumna z figurą M. Boskiej na szczycie. W rozległym parku znajduje się kamienna postać polskiego szlachcica wykonana w Gdańsku, pomnik klasycystyczny z 1792 r., pa go da chińska i inne ozdoby. W PGR prowadzona jest hodowla koni, eksploatuje się żwirownię, a w jednym z budynków czynna jest gorzelnia. We wsi pozostał niewielki budyneczek dawnej polskiej szkoły wzniesionej przez Sierakowskich dla tutejszej ludności. 28 km Dzierzgoń (m" 3000 mieszk., hotel, rest., p-ta, st. benz.). Miasto leży nad rzeką o tej samej nazwie u podnóża wyniosłego wzgórza i w otoczeniu morenowych wzniesień. Prócz linii kolejowej posiada połączenie PKS ze Sztumem, Malborkiem i Elblągiem.