Urlop nad morzem

morze, jeziora, góry, Polska

Świerzno

24 lipiec 2013r.

ŚWIERZNO leży na zachód od Kawcza, przy drodze do Polanowa. Już w średniowieczu było siedzibą parafii i jedną z głównych posiadłości Lettowów. W roku 1477 świerzyński majątek Lettowów obejmował także Świerzynko, Kawcze i osadę Biała. W 1519 roku większa część Świerzna przeszła w ręce Massowów, którzy rozwinęli tu hodowlę koni. W czasie wojny trzydziestoletniej duża wieś została mocno zniszczona i prawie się wyludniła. Późniejsza odbudowa koncentrowała się wzdłuż głównej wiejskiej drogi. Massowowie byli właścicielami Świerzna aż do roku 1930, kiedy to całość gruntów zakupiła komisja parcela-cyjna i rozdzieliła między 17 nowych gospodarzy. Wartym odwiedzenia zabytkiem jest tutejszy barokowy kościółek z 1710 roku z interesującym ołtarzem i amboną. Dziś Świerzno przeżywa drugą młodość. Od kilku lat funkcjonuje tu muzeum-pracowania obróbki bursztynu (dostępne do zwiedzania) i nawiązująca do massowskich tradycji stadnina koni „Złota Podkowa". Od 2005 roku odbywają się tu także turnieje rycerskie. Wszystkim, którzy mają trochę czasu i lubią ładne widoki, polecam wycieczkę do nieodległego Żydowa, nad kanał łączący jez. Kamień z elektrownią wodną. Rozpościera się stamtąd jedna z najpiękniejszych w okolicy panoram. Samo Żydowo szerzej opisane jest w przewodniku „Pomorze Środkowe", który także polecam uwadze. DRETYŃ leży 12 km na północ od Miastka, przy trasie do Słupska. Wieś ta została założona w XV wieku przez Massowów. W 1590 roku Dretyń zamieszkiwało 40 rodzin gospodarzy, 14 parobków oraz młynarz. Później na gruntach stanowiących część Dretynia powstało kilka dużych kolonii, które przekształciły się z czasem w istniejące do dziś wsie. Tutejszy majątek należał do Massowów do roku 1838, później zaś miał kilkunastu właścicieli i ostatecznie w 1937 roku został rozparcelowany. W Dretyniu znajduje się kościółek parafialny z przełomu XIX i XX wieku, wybudowany przy wieży datowanej na rok 1822. Na otaczającym kościółek cmentarzu obejrzeć można sporo przedwojennych Otto Kuske urodził się w Dretyniu, w rodzinie karczmarza. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego pracował krótko jako nauczyciel, ale zamiłowanie do malowania skłoniło go do podjęcia studiów w Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie. Po ukończeniu akademii pracował do emerytury jako nauczyciel rysunku w szczecińskich gimnazjach. Jeszcze przed wojną przeszedł na wcze- śniejszą emeryturę, by całkowicie poświęcić się malarstwu. Do jego najważniejszych prac należą teczka 15 rysunków „Die Wipper" (Wieprza) oraz doskonałe obrazy prezentujące okolice Miastka i Słupska. Tylko nieliczne jego prace przetrwały wojnę. Kuske zmarł podczas ucieczki na zachód w 1945 roku. Część jego dzieł znajduje się w muzeum w Darłowie. nagrobków i żeliwnych krzyży. Tutejsze nadleśnictwo w lesie przy północno-wschodnim krańcu wsi przed kilku laty urządziło ścieżkę przyrodniczą. TURSKO, dawny majątek Zitzewitzów z Warcina, znajduje się około 3 km na północny zachód od Dretynia. Całość ziemi w Tursku zawsze należała do Zitzewitzów, a dwa małe gospodarstwa chłopskie ostatecznie zostały przez nich wykupione i włączone do majątku w 1885 roku. Znajduje się tu ładny pałac, wzniesiony na przełomie XIX i XX wieku, oraz XVIII-wieczny dwór, służący przed wojną kolejnym zarządcom majątku. Obecnie w pałacu mieści się ośrodek szkolno-wychowawczy dla młodzieży. TRZCINNO z kolei leży 6 km na wschód od Dretynia. Niegdyś był to jeden z największych w okolicach Miastka majątków Massowów, uchodzący również za ich gniazdo rodowe. Do XVIII wieku Massowowie z Trzcinna, noszącego wówczas nazwę Rohr, władali także Miastkiem. W 1562 roku bracia Adrian i Jakub Massowowie wybudowali tu kościółek, na miejscu którego stoi do dziś barokowa świątynia datowana na połowę XVII wieku. W latach 2000-2001 własnym sumptem kapitalnego remontu kościoła dokonali mieszkańcy samego Trzcinna. Pamiątką po Mas-sowach jest pałac z końca XIX wieku, znajdujący się po zachodniej stronie Jez. Skąpego. Nieopodal pałacu zachowały się dawne zabudowania gospodarcze i mieszkalne oraz rozległy pałac. W XIX wieku w otaczających Trzcinno lasach przemysłowo wydobywano bursztyn. Nad Jez. Skąpym na początku XIX wieku pojawiały się nawet okazy o wadze do 2 kg. Z czasem jednak przy poszukiwaniu bursztynu trzeba było kopać coraz głębiej i wydobycie stawało się nieopłacalne. Najgłębsza z trzcińskich sztolni miała aż 27 m głębokości. WALDOWO leży około 6 km na południowy wschód od Trzcinna. Po pokoju toruńskim w roku 1466 i przejściu ziemi bytowskiej jako lenno w posiadanie książąt pomorskich Wałdowo znalazło się w rękach Puttkamerów z Bamowca. Zniszczona podczas wojny trzydziestoletniej wieś została na nowo odbudowana w drugiej połowie XVII wieku, a na gruntach tutejszego majątku założono hodowlę owiec. W Watdowie zachował się ciekawy szachulcowy kościół z 1716 roku. Dziś jest to siedziba rozległej parafii, obejmującej między innymi Piasz-czynę i oddalone aż o 19 km Pietrzykowo w powiecie człuchowskim. Niestety, po wojnie do 1957 roku obiekt był nieużytkowany i w tym czasie został zdewastowany i rozkradziony. Zachował się jedynie pruski mur, który uzupełniają piękne barokowe witraże. We wnętrzu warto zobaczyć starą chrzcielnicę oraz resztki wyposażenia z XVIII wieku. PIASZCZYNA to największa miejscowość w gminie Miastko położona na wschód od miasta. Do dziś jest jednąz nielicznych w okolicach Miastka wsi z autochtoniczną ludnością kaszubską. Do roku 1809 tutejszy majątek należał do Puttkamerów, później zaś znajdował się w rękach familii Kautzów. Znaczny rozwój Piaszczyny nastąpił na przełomie XIX i XX wieku. Wówczas była to także siedziba władz niedużej gminy obejmującej okoliczne osady i folwarki. Piaszczyna nie posiada zabytków, choć warto zwrócić uwagę na dobrze zachowane zabudowania gospodarcze dawnego majątku oraz szkołę i budynki mieszkalne pracowników rolnych z przełomu XIX i XX wieku. Na wschód od Piaszczyny, przy drodze do Brzeźna Szlacheckiego, doskonale zachowały się zabudowania służb granicznych - drewniane (niemieckich) i murowane (polskich). Dziś budynki te wykorzystywane są jako mieszkania. PRZĘSIN to niewielki przysiółek położony przy szosie Miastko-By- tów, 9 km na zachód Piaszczyny i 3 km od Miastka. Biedna okolica, rzadko porozrzucane domostwa - zdaje się nic ciekawego. Jednak właśnie w tej niegościnnej okolicy swoje źródła mają dwie duże rzeki Pomorza - płynąca do Wisły Brda Dawny posterunek graniczny Piaszczyna j uchodząca w Darłowie Wieprza. Są one chronione jako rezerwaty - Jez. Smołowe (źródlisko Brdy) i Jez. Orle. Jezioro Smołowe liczy 38 ha, jest rezerwatem wodno-florystycznym, w którym ochronie podlega roślinność typowa dla zbiornika lobeliowego. Podobną florę chroni rezerwat Jezioro Orle, obejmujący jezioro o powierzchni 11 ha. Przylega ono do szosy, z której widoczne jest brunatne zabarwienie wody, spowodowane wypłukiwaniem garbników z opadających jesienią liści. W Przęsinie mieszka zdolna rzeźbiarka ludowa - Janina Gliszczyńska (autorka m.in. rzeźby z papieskiego ołtarza w Sopocie). W okolicy działa kilka kwater agroturystycznych. ŚWIESZYNO, położone na południe od Miaska, to znana w okolicy miejscowość letniskowa. Początkiem wsi była karczma wybudowana w 1592 roku przez Denisa Litze na gruntach należących od dawna do Massowów. Już w XV wieku gospodarowały tu rodziny Roggenbucków i Verginów. Podobno w 1598 roku wystawiono tu niewielką kaplicę i sprowadzono księdza. Po pracach melioracyjnych wykonanych w roku 1773 nastąpił dalszy rozwój wsi. Pierwotny majątek Roggenbucków już w XVIII wieku miał kilkunastu właścicieli, a rozdrobnienie gruntów upodabniało Świeszyno do wsi na nieodległych Gochach. Dziś Świeszyno jest atrakcyjne ze względu na piękne jezioro oraz otaczające wieś lasy. Turystów od lat przyciąga Jezioro Głębokie, nad którym znajdują się 4 sezonowe ośrodki wczasowe.

ocena 3,9/5 (na podstawie 82 ocen)

turystyka, jeziora, Kaszuby, kościoły, nad morzem, Zabytki, Zamki i pałace, Pomorze, Kaszuby, Zwiedzanie, Wycieczki, Świerzno, Pomorze Środkowe