Urlop nad morzem

Jastarnia - półwysep helski

01 kwiecień 2010r.

Jastarni chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Obok Helu i Jastrzębiej Góry to najbardziej znane letnisko północnych Kaszub, które na swą renomę zapracowało już w okresie międzywojennym. Neobarokowy kościół rybacki jest sztandarowym zabytkiem Jastarni. Wybudowano go w okresie międzywojennym, z inicjatywy cytowanego powyżej ks. Pawła Stefańskiego. Specyficzny nastrój kościoła związany jest z jego marynistycznym wystrojem. Uwagę zwraca ambona w kształcie łodzi na spienionych falach. Tutejsze oragny, według kustosza katedry oliwskiej, z powodzeniem mogą konkurować z powszechnie znanymi organami oliwskimi. Kościół, choć wybudowany jeszcze przed wojną, ostatecznie wyposażono dopiero pod koniec lat 40. Chata rybacka, usytuowana w centrum miasta, przy ul. Rynkowej 10, to jedno z trzech jastarniańskich muzeów rybackich. Jest to zachowana oryginalna chałupa rybacka z wyposażeniem z końca XIX wieku. Na ekspozycji prezentowane są sprzęty rybackie stosowane na półwyspie w okresie od XV do połowy XX wieku. Muzeum funkcjonuje pod patronatem tutejszego oddziału zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Poza sezonem otwierane jest po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym (058/675 23 04). Rybacki port powstał w latach 30. XX wieku na granicy Jastarni i Boru. Plany budowy hówingi pojawiały się już w końcu XIX wieku, ale dopiero rozwój miejscowości jako letniska zmusił ostatecznie władze do realizacji przedsięwzięcia. Wraz z portem wybudowano przystań żeglugi pasażerskiej. Obecnie we wschodniej części basenu portowego działa ośrodek żeglarstwa sportowego i baza płetwonurków. Latem z portu można wypłynąć w krótki rejs po zatoce lub popłynąć do Trójmiasta. Bosmanat w porcie rybackim to swoiste małe muzeum. Dzięki dobrym kontaktom z rybakami tutejszy bosman zgromadził pokaźną ekspozycję starych sprzętów rybackich oraz gospodarczych. Jej część stanowią też sprzęty wyłowione przez jastarnian. Wspominając o zatopionych kotwicach i łodziach, których wcale nie jest tak mało, nie sposób pominąć lokalnego wrakowiska. By je zobaczyć, trzeba przejść na wschodnie nabrzeże i potem wzdłuż brzegu udać się około 300 metrów w stronę Juraty. Bór, stanowiący do 1954 roku oddzielną wieś, graniczył „o miedzę" z Jastarnią. Do dziś zachował się przy ulicy Sychty krzyż oznaczający granicę między Jastarnią a Borem. W pobliżu wspomnanego wrakowiska znajduje się dawny cmentarz borowski. Dziś zachował się z niego jedynie porośnięty dzikimi różami kopiec zwieńczony krzyżem. Obok Cmentarzowej Góry działa prywatne muzeum rybackie Pod Strzechą, należące do szkutnika Juliusza Strucka. Poza sezonem otwierane jest na żądanie, a w sezonie można je zwiedzać w godz. 10-18. Prezentowane są tu sprzęty rybackie, a na życzenie obejrzeć można także działający na parterze warsztat szkutniczy. Spacerując po dawnym Borze, warto dotrzeć w rejon ulic Szkolnej i Ceynowy, gdzie znajduje się wybudowana w roku 1873 kaplica św. Rozalii, patronki Boru. Według legendy, borowianie zwrócili się pod jej opiekę w czasie ostatniej zarazy i choroba szybko minęła. Rokrocznie odbywa się procesja z jastarniańskiego kościoła do tej zabytkowej kapliczki. Latarnia Morska w Jastarni znajduje się na zalesionych wydmach na wysokości ul. Zdrojowej. Ustawiony na betonowym cokole metalowy cylinder mierzy 13,3 metra i jest najniższą latarnią morską na polskim Wybrzeżu. Latarnia jest sterowana automatycznie i ma zasięg 10 mil morskich (ok. 18,5 km). Po sąsiedzku, na granicy nadmorskiego lasu i bałtyckiej plaży znajduje się Dom Zdrojowy. Pierwszy obiekt o tej nazwie wybudowano tu w latach 30. XX wieku. W okresie PRL gospodarował w nim Fundusz Wczasów Pracowniczych. Po sprywatyzowaniu na początku lat 90. okazało się, że Dom Zdrojowy jest w nie najlepszym stanie technicznym, a koszty ewentualnego remontu byłyby horrendalnie wysokie. Prywatny właściciel zdecydował się na rozbiórkę starego Domu Zdrojowego i wybudowanie nowoczesnego, ekskluzywnego obiektu na miarę XXI wieku. Nowy Dom Zdrojowy, z kompleksem SPA (m.in. basen, sauna, jacuzzi, łaźnia parowa i tepidarium), otwarto w 2004 roku. Schrony bojowe - pozostałość polskich umocnień z 1939 roku, znajdują się na zachód od Jastarni i przecinają półwysep od Zatoki Puckiej po Bałtyk (na wysokości kempingu Maszoperia). Ten punkt oporu tworzą 4 ciężkie schrony bojowe - Sokół (nad terenie kempingu), Sęp (przy linii kolejowej), Sara-gossa (w lesie na wydmie) oraz Sabała (na plaży bałtyckiej). Prace budowlane przy schronach miały być ukończone 15 września 1939 roku i wybuch wojny zastał te obiekty jeszcze niewyposażone. Obecnie do zwiedzania latem udostępniony jest jedynie Sabała (10-18).

wakacje nad morzem, wczasy nad morzem, nad morzem, Jastarnia, Półwysep Helski